Άστεγοι: Οι δρόμοι έχουν τις δικές τους ιστορίες
Φεύγοντας από τον Κοινωνικό Ξενώνα Αστέγων του Ερυθρού Σταυρού χθες το μεσημέρι, δεν ήμουν σίγουρη αν αυτό που ένιωθα ήταν θλίψη ή ανακούφιση, αμηχανία ή ευγνωμοσύνη, πάντως ήταν σίγουρα τύψεις που πριν λίγες ημέρες χάρισα ένα ακόμα παντελόνι στην ξαδέρφη μου, η οποία, είμαι σίγουρη, δεν το χρειαζόταν περισσότερο από εμένα.Φυσικά, δεν είναι το παντελόνι που θα «σώσει» αυτούς τους ανθρώπους που
αναγκάστηκαν -προσωρινά- να φιλοξενούνται σε τέτοιους ξενώνες (πόσο μάλλον αυτούς που κοιμούνται ακόμα στα παγκάκια), ούτε καν το φαγητό, το οποίο, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο βρίσκεται. Μία ήταν η λέξη που ξεστόμισαν όλοι οι άνθρωποι με τους οποίους μίλησα χθες, όταν τους ρώτησα τι είναι αυτό που πραγματικά έχουν ανάγκη: Δουλειά. Όχι χρήματα, όχι σπίτι ή οικογένεια ή ελευθερία, μόνο δουλειά.
«Σκοπός μας η ομαλή επανένταξη στην κοινωνία» Ο Κοινωνικός Ξενώνας Αστέγων του Ερυθρού Σταυρού, ο οποίος από το 2007 και μετά στεγάζεται σε ένα παλιό -αλλά ανακαινισμένο- ξενοδοχείο επί της οδού Επικούρου, δίπλα στην πλατεία Κουμουνδούρου, είναι ένας μόνο από τους δεκαέξι Κοινωνικούς Ξενώνες που λειτουργούν σήμερα στην Αττική, φιλοξενώντας Έλληνες ή αλλοδαπούς που έχουν έρθει νόμιμα στην χώρα.Σκοπός του κάθε ξενώνα, και δη αυτού του Ερυθρού Σταυρού, είναι να παρέχει υπηρεσίες στέγασης και φιλοξενίας, σίτισης, ψυχοκοινωνικής στήριξης, νοσηλευτικής φροντίδας, ασφάλειας και βοήθειας των αστέγων, με προοπτική την κοινωνική και επαγγελματική τους αποκατάσταση, ώστε να αποφευχθεί η μονιμότητα παραμονής εκεί. Ο κοινωνικός λειτουργός, και ένας εκ των υπευθύνων του ξενώνα, κ. Γιάννης Ράνος, εξηγεί λεπτομερώς πώς λειτουργεί ο «μηχανισμός» (και γιατί πολλές φορές δεν λειτουργεί):
Η εισαγωγή γίνεται ως εξής: Συνήθως έρχεται εδώ ο ενδιαφερόμενος για να κάνει αίτηση, έχοντας ενημερωθεί είτε από τον Δήμο της περιοχής του, είτε από τα μέσα ενημέρωσης, είτε από το υπουργείο Υγείας, είτε από άλλους ξενώνες (ανάμεσα στους ξενώνες γίνονται συχνά παραπομπές). Εφόσον προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά της αίτησης (μεταξύ άλλων, υπεύθυνη δήλωση, φωτοτυπία αστυνομικής ταυτότητας και κάποιες συγκεκριμένες ιατρικές εξετάσεις) και αυτά ελεγχθούν από την ομάδα κοινωνικών λειτουργών, αν υπάρχει διαθέσιμο δωμάτιο γίνεται δεκτός στον ξενώνα. «Καθημερινά λαμβάνουμε κατά μέσο όρο 2 αιτήσεις», λέει ο κ. Ράνος, ο οποίος εξηγεί ότι καλύπτονται με σειρά προτεραιότητας και ανάλογα με την διαθεσιμότητα.
Ο ξενώνας αυτή τη στιγμή καλύπτει τις ανάγκες 83 ατόμων, εκ των οποίων οι 25 είναι παιδιά. «Οι οικογένειες από μήνα σε μήνα ‘καταλαμβάνουν’ όλο και περισσότερο χώρο στον ξενώνα, καθώς προτιμώνται και από την κοινωνική υπηρεσία να στηριχθούν –παίρνουν προτεραιότητα σε σχέση με άλλους άστεγους». Στα πλαίσια της «κάλυψης», πέρα από στέγη, τροφή, την οποία έχει αναλάβει catering, και εξασφάλιση όλων των ειδών πρώτης ανάγκης (ρούχα, παπούτσια, σαπούνια, απορρυπαντικά, αλλά και εισιτήρια για μέσα μεταφοράς και χρήση τηλεκάρτας), περιλαμβάνονται οι υπηρεσίες νοσηλεύτριας, μίας οικογενειακής βοηθού και δύο ακόμα κοινωνικών λειτουργών, οι οποίοι αναλαμβάνουν τη συμβουλευτική σχετικά με τον επαγγελματικό προσανατολισμό των αστέγων.
Οι κοινωνικοί λειτουργοί του ξενώνα επιμένουν και παροτρύνουν συνεχώς τους φιλοξενούμενους να βγαίνουν έξω όσο περισσότερο μπορούν για να αναζητούν εργασία. Έχουν, μάλιστα, ετοιμάσει με όσο καλύτερο τρόπο μπορούν ένα βιογραφικό για τον καθένα και έχουν εξηγήσει στο άτομο πώς θα μπορέσει καλύτερα να «πουλήσει» τον εαυτό του στον εκάστοτε εργοδότη. «Ένα μεγάλο ποσοστό πραγματικά το ‘κυνηγάει’, όμως βλέπουμε να υπάρχει και κάμψη. Μετά από 1-2 μήνες, και έχοντας στείλει δεκάδες βιογραφικά χωρίς καμία απάντηση, απογοητεύονται» σχολιάζει ο κ. Ράνος.
Επιπλέον, παρέχεται ένα πρόγραμμα ψυχαγωγικών-εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων, είτε μέσω δωρεών είτε με έξοδα του ξενώνα, προκειμένου να ενταχθούν οι άστεγοι σε ψυχαγωγικά-καλλιτεχνικά δρώμενα της πόλης.Μεγάλη βοήθεια στον ξενώνα προσφέρουν οι εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού, π.χ. οι δάσκαλοι που έρχονται σε εβδομαδιαία βάση για να κάνουν ενισχυτική διδασκαλία σε μαθητές και μαθήτριες του ξενώνα, ενώ υπάρχει και εθελοντής που βοηθά όσους δεν γνωρίζουν πώς να χρησιμοποιήσουν τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, μέσω των οποίων μπορούν επίσης να αναζητήσουν εργασία. «Για τα παιδάκια έχουμε διαμορφώσει ένα δωμάτιο σαν παιδότοπο, φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από δωρεές, με ευχάριστα χρώματα και παιχνίδια για να μπορούν να πηγαίνουν εκεί τα παιδιά και να ξεδίνουν», συμπληρώνει ο κ. Ράνος, εξηγώντας ότι ιδανικά τα παιδιά θα μπορούσαν να παίζουν έξω, σε πλατείες και κήπους, όμως η περιοχή δεν προσφέρεται για κάτι τέτοιο.