Στον μαγευτικό Χολομώντα με τα σοφά, αρχαία φυτά

O Χολομώντας είναι το δεύτερο υψηλότερο βουνό της χερσονήσου της Χαλκιδικής μετά τον Άθω, με υψόμετρο 1.165 μέτρα, και καλύπτει σχεδόν όλο το ανατολικό και κεντρικό τμήμα του νομού. Ονομάζεται και Υψίζωνος, που δηλώνει ότι το βουνό «ζώνεται» από βλάστηση έως την κορυφή του. Μεγάλο τμήμα του έχει ενταχθεί στο δίκτυο Νatura 2000. Καθαρός βουνίσιος αέρας, δρυς και οξιές, πεύκα, έλατα και καστανιές, μονοπάτια μέσα στο δάσος, μανιτάρια, ξωκλήσια και γραφικές τοποθεσίες μυούν τον επισκέπτη σε μια εμπειρία σύνδεσης και αναζωογόνησης.

Η Βασιλική Χασιώτη, κάτοικος Χαλκιδικής και βοτανοθεραπεύτρια, έχοντας γυρίσει, όπως λέει, όλα τα βουνά της Ελλάδας θεωρεί τον Χολομώντα ξεχωριστό, νιώθοντας κάθε φορά εκεί μια μοναδική ανυψωτική ενέργεια. Τα χρώματα του φθινοπώρου ντύνουν το βουνό με τα πιο μυστηριακά χρώματα, αλλά και κάθε εποχή που έρχεται το μεταμορφώνει με τον δικό της τρόπο. Έχοντας μεγάλο θαυμασμό για τη φύση, ξεχωρίζει ανάμεσα σε μύκητες, ζώα και ανθρώπους «το ιερό βασίλειο των φυτών», όπως το χαρακτηρίζει, σαν μια μοναδική διάσταση καθώς είναι το μόνο που προσφέρει τα πάντα ανιδιοτελώς. Τροφή, στέγη, θεραπεία: αρκεί να ξέρει κάποιος να τα αξιοποιήσει όλα αυτά.

Στην κουβέντα μας περί βοτάνων, επιλέγει να μας μυήσει στις μαγευτικές ιδιότητες του ιξού (Viscum album). Ένα φυτό που χαρακτηριζόταν από τα αρχαία χρόνια ως το «ιερότερο φυτό πάνω στη γη» με πολλούς μύθους να το συνοδεύουν. Είναι φυτό του χειμώνα ή αλλιώς των Χριστουγέννων και οι περισσότεροι το γνωρίζουμε ως γκι. Η ιστορία του γιγαντώνεται στην Ευρώπη τον Μεσαίωνα, όπου ξεκινώντας από την Αγγλία, το κρεμούσαν σε ταβάνια και πόρτες, θεωρώντας πως φέρνει μακροημέρευση και τύχη. Επίσης, κόκκινες και άσπρες κορδέλες πλέκονταν στα κλαδιά του και κάθε ζευγάρι που έδινε το γνωστό φιλί από κάτω του, έπαιρνε την ευλογία η αγάπη του να παραμείνει αιώνια. Και στη δική μας παράδοση, ο μύθος λέει πως το έκοβαν μόνο μυημένοι με ειδικές τελετές ή Δρυίδες με χρυσά δρεπάνια.

Συνδέεται, επίσης, με τα Σατουρνάλια, γιορτή των Ρωμαίων, αφιερωμένη στον αντίστοιχο ελληνικό θεό Κρόνο. Πραγματοποιούνταν κατά την περίοδο του χειμερινού ηλιοστασίου, μέχρι τις 23 Δεκεμβρίου, ημερομηνία επίσης αφιερωμένη στο φυτό για αιώνες. Ο ιξός θεραπευτικά έχει μακράν ιστορία και το σεβάστηκαν όλοι οι θεραπευτές. Υπάρχουν 2 είδη που αναφέρονται ως ιξός, το Viscum Album και το Loranthus Europaeus. Ο καρπός του πρώτου, με το λευκό χρώμα, είναι τόσο δηλητηριώδης που παραλληλίζεται με το δηλητήριο της κόμπρας. Θεωρείται πως 3 μόνο καρποί, μπορούν να επιφέρουν σε έναν ενήλικα το θάνατο. Τα φύλλα του, όμως, και τα κλαδιά του είναι ακίνδυνα, με πολύτιμες φαρμακευτικές ουσίες.

Έτσι, δεν μας εκπλήσσει που η σοφή φύση επέλεξε να το βάλει ψηλά, προστατεύοντας ζώα και ανθρώπους. Παρασιτεί, χωρίς να τα καταστρέφει, επάνω σε έλατα και βελανιδιές, ριζώνοντας στα κλαδιά τους και γίνεται θάμνος με έως και 1 μέτρο διάμετρο. Για την αναπαραγωγή του βασίζεται στα πουλιά, που αρέσκονται στους γλοιώδεις καρπούς και σκορπούν τα σπέρματα παντού ευνοώντας τον πολλαπλασιασμό. Για τα ζώα είναι γαλακταγωγό φυτό, για εμάς έχει ηρεμιστική και σπασμολυτική δράση. Στις αρχές του 1990, όπως μας λέει η Βασιλική, οι οπαδοί του ανθρωποσοφιστή Στάινερ το χρησιμοποίησαν σαν αντικαρκινικό, ενώ αργότερα έγινε και ομοιοπαθητικό. Έχει επουλωτική δράση πάνω στο δέρμα και το τσάι του βοηθά στην παραγωγή ινσουλίνης. Βοτανολόγοι και ιατροί της εποχής που συντηρούσαν μια γνώση αιώνων, το έδιναν για φυματίωση, ιλίγγους και υστερία.

Συνεχίζοντας την αναφορά στα ιερά φυτά, μιλάμε για το αειθαλές ίλεξ ή αρκουδοπούρναρο ή ου (Ilex aquifolium) που συχνά, και ίσως λανθασμένα, αναφέρεται επίσης ως γκι. Ακόμη ένα φυτό του χειμώνα που έχει τοξικούς κόκκινους καρπούς, αλλά ακίνδυνα φύλλα και κλαδιά, σε μορφή θάμνου που μπορεί να φθάσει ακόμη και τα 3 μέτρα. Ο Πυθαγόρας αναφέρεται σε αυτό ως το πιο τυχερό φυτό και το χρησιμοποιούσε για γούρι. Θεωρούνταν πως έδιωχνε τα μάγια και τα φαντάσματα, ενώ έφερνε ευτυχία σε νιόπαντρα ζευγάρια. Ένας από τους μύθους το συνδέει με την ανάβαση του Ιησού στο Γολγοθά, όπου οι ματωμένες πατημασιές του ήταν ο λόγος για να βγάλει το φυτό αγκάθια και κόκκινο χρώμα στους καρπούς.

Παλαιότερα, είχε μεγάλη αξία καθώς ήταν φάρμακο για την ελονοσία και την ευλογιά. Θεωρείται ιδανικό για την επίδραση του στα νεφρά και ο Παράκελσος το χρησιμοποιούσε για την θεραπεία των αρθριτικών, λόγω της εκπληκτικής διουρητικής του δράσης. Συγκαταλέγεται ανάμεσα σε εκείνα τα φυτά που με μαγικό τρόπο ρυθμίζει και την τόνωση και τη χαλάρωση. Η Βασιλική το θεωρεί ως το τέλειο υποκατάστατο του καφέ, χωρίς παρενέργειες. Την ίδια στιγμή αν κάποιος χρειάζεται να χαλαρώσει, ο οργανισμός με την χρήση του αυτορυθμίζεται. Χρησιμοποιείται από τον 19ο αιώνα μέχρι και σήμερα ως ένα εξαιρετικό αντιπυρετικό.

Δεν θα μπορούσαμε να μην αναφερθούμε και στο ιερό φυτό του Απόλλωνα, την αρωματικά δυνατή δάφνη (Laurus Nobilis), που βρίσκει κανείς στο βουνό του Χολομώντος. H εξυμνούμενη ευγενής, όπως ονομάζεται, έχει υπάρξει σύμβολο σοφίας και πίστης από την αρχαιότητα. Την χρησιμοποιούσαν για εξαγνισμό και διαύγεια και μάλιστα λέγεται πως η Πυθία μασούσε τα φύλλα της, πριν δώσει τους χρησμούς μαντείας. Η Βασιλική την έχει σε μεγάλη εκτίμηση ακριβώς για αυτόν τον ενεργειακό καθαρισμό που προσφέρει στον χώρο και το σώμα, καίγοντας αποξηραμένα φύλλα. Και σε πρακτικό επίπεδο, όμως, γνωρίζουμε πως βοηθά στη συγκέντρωση, έχει αντισηπτικές, σπασμολυτικές, πεπτικές και εφιδρωτικές ιδιότητες.

Τέλος, ένα ακόμη αγαπημένο σοφό και αρχαίο φυτό για το οποίο κάνουμε λόγο είναι το εκουιζέτο ή πολυκόμπι (Equisetum). Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι θεωρείται πως σε βάθος 180.000.000 ετών δεν χρειάστηκε να κάνει καμία μετάλλαξη για να επιβιώσει ως είδος. Χαρακτηρίζεται ως ένας δυνατός καθαριστής σε φυσικό επίπεδο, που αντέχει τις μεταλλάξεις. Γι’ αυτό, ίσως λέγεται, πως είναι το ισχυρότερο αντικαρκινικό φυτό, όπως τονίζει η Βασιλική, καθώς ο ίδιος ο καρκίνος αποτελεί μια τοξική αυτοάνοση συνθήκη. Το πολυκόμπι καθαρίζει το υγρό στοιχείο στο σώμα, επιδρά δηλαδή στα νεφρά και σε όλο το ουροποιητικό σύστημα με εξαιρετικό τρόπο. Κάποιες φορές θα το βρούμε στη φύση, παρατηρεί η ίδια, δίπλα σε νερά πηγών που έχουν μολυνθεί, προσφέροντας προειδοποίηση αλλά και αντίδοτο για τον άνθρωπο που έχει πιεί από αυτό το νερό. Το φυτό περιέχει διοξείδιο του πυριτίου σε μεγάλο βαθμό, δεσμεύει το ασβέστιο και γι’ αυτό βοηθά πολύ σε οστεοπενία και οστεοπόρωση. Εξαιρετικό για τις αρθρώσεις, τα μάτια, τα νύχια και τα μαλλιά, όπως επίσης και τους πνεύμονες.

www.travel.gr