Σεισμός: 10 κινήσεις για να «διώξετε» το φόβο

Τον γύρο του διαδικτύου κάνουν βίντεο από τον ισχυρό σεισμό 7,8 ρίχτερ που συνέβη τα ξημερώματα στην Τουρκία αφήνοντας πίσω εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες. Άραγε υπάρχει «μυστικό» για να διαχειριστεί κανείς τον πανικό του μπροστά στον εγκέλαδο; 

Οι σεισμοί το τελευταίο διάστημα, δεν φαίνεται να λείπουν από τη ζωή μας, κάνοντας αισθητή διαρκώς την «παρουσία» τους.

Το γεγονός αυτό έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχολογία ιδίως μάλιστα όσον αφορά τα άτομα που βιώνουν συχνά τέτοιες καταστάσεις.

Ωστόσο σε τέτοιες περιπτώσεις ο πανικός είναι περισσότερο καταστροφικός παρά ωφέλιμος.

Η «υπομονή είναι αρετή», συνεπώς θα πρέπει όσοι τυγχάνουν να είναι «πρωταγωνιστές» σε μια τέτοια κατάσταση, να είναι όσο το δυνατόν ψύχραιμοι και υπομονετικοί.

Είναι γνωστό μάλιστα πως η χώρα μας κατέχει την έκτη θέση στην κατάταξη με τις πιο σεισμογενείς χώρες του κόσμου και την πρώτη στην Ευρώπη, έχοντας δώσει μέσα στο πέρασμα των αιώνων δεκάδες σεισμούς άνω των 6 Ρίχτερ.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο σεισμός της Πάρνηθας του 1999, ο οποίος παρόλο που δεν ξεπέρασε τα 6 Ρίχτερ (5,8) ήταν ο φονικότερος των τελευταίων 50 χρόνων, καθώς οι νεκροί πλησίασαν τους 150 και οι υλικές ζημιές ανήλθαν σε περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ.

Ωστόσο, εκτός από τις υλικές ζημιές που ήταν πολλές, οι ψυχικές ήταν περισσότερες. 

Σύμφωνα μάλιστα και με μια μελέτη που πραγματοποίησαν παλαιότερα στο Λονδίνο οκτώ σπουδαίοι Έλληνες της ψυχιατρικής σε 157 επιζώντες και θύματα τραυματισμών από τον σεισμό της Πάρνηθας το 1999 διαπιστώθηκε διαταραχή μετατραυματικού στρες σε υπολογίσιμο ποσοστό του δείγματος (37%) και με τη βαρύτητα να ποικίλλει.

Μάλιστα, το 22% των επιζώντων ανέφερε γενική δυσφορία και ανησυχία, ενώ το 15% μειωμένη ικανότητα προσαρμογής στην καθημερινότητα λόγω των σχετικών συμπτωμάτων.

Η ένταση του φόβου κατά τη διάρκεια του σεισμού και η συμμετοχή σε επιχειρήσεις διάσωσης σχετίζονταν με μεγαλύτερη «μετασεισμική» ψυχολογική δυσφορία. 

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι ψυχολογικές συνέπειες των σεισμών μπορεί να είναι σοβαρές και μακροχρόνιες ακόμη και όταν το μέγεθος του σεισμού δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο, καθώς ο σεισμός μπορεί να ταρακουνήσει όχι μόνο την επιφάνεια, αλλά και την ψυχολογία του κάθε ανθρώπου.

Συνεπώς εκτός από τις υλικές ζημιές χρειάζονται ειδική μεταχείρηση και οι ψυχολογικές, και σε αυτό καθοριστικό ρόλο έχουν οι ειδικοί.

Οι ψυχοθεραπείες ενδείκνυνται σε τέτοιες περιπτώσεις καθώς όπως έχουν αποδειχθεί μειώνουν το φόβο και τα συμπτώματα της διαταραχής μετατραυματικού στρες και θεωρούνται απαραίτητες σε αυτές τις καταστάσεις.

Τα άτομα μέσα από τις συνεδρίες «θεραπεύονται» και αποκτούν με την πάροδο του χρόνου συναισθηματική «ανοσία» σε ενδεχόμενους μελλοντικούς σεισμούς.

Οι «σωτήριες» κινήσεις την ώρα του σεισμού

Οι κινήσεις που πρέπει να κάνετε εκείνη την ώρα είναι συγκεκριμένες και «σωτήριες». Το Πυροσβεστικό σώμα Ελλάδος, από την επίσημη ιστοσελίδα του αναφέρει χαρακτηριστικά τις παρακάτω οδηγίες:

1. Όταν αισθανθείτε μια σεισμική δόνηση, μπείτε αμέσως κάτω από ένα γραφείο ή ένα πολύ γερό τραπέζι. Σταθείτε μακριά από παράθυρα, βιβλιοθήκες, μεγάλους καθρέπτες και άλλα βαριά αντικείμενα που μπορούν να πέσουν.

Προσέχετε τους σοβάδες και τα διάφορα αντικείμενα της οροφής (γύψινες διακοσμήσεις κ.α).

Παραμείνετε καλυμμένοι μέχρι να σταματήσει η δόνηση.

Εάν το έπιπλο που σας προστατεύει, μετακινηθεί, προσπαθήστε να το ακολουθήσετε. Στη συνέχεια, θα βρείτε ορισμένες επιπρόσθετες συμβουλές σε περίπτωση που βρεθείτε σε συγκεκριμένους χώρους

2. Εάν βρίσκεστε σε ψηλό κτίριο και κοντά σας δεν υπάρχει γραφείο η τραπέζι, κινηθείτε προς τον εσωτερικό τοίχο και προστατέψτε το κεφάλι σας με τα χέρια.

Μη χρησιμοποιήσετε ανελκυστήρα. Μην εκπλαγείτε εάν ο συναγερμός ή το αυτόματο σύστημα καταιονισμού τεθεί σε λειτουργία.

3. Εάν βρίσκεστε σε εξωτερικό χώρο, απομακρυνθείτε από δέντρα, πινακίδες, κτίρια, ηλεκτρικά καλώδια και κολώνες.

4. Εάν βαδίζετε σε πεζοδρόμιο κοντά σε κτίρια, προχωρήστε προς την είσοδο του πλησιέστερου, για να προστατευτείτε από τα διάφορα αντικείμενα που μπορούν να πέσουν, όπως τούβλα, γυαλιά, σοβάδες, κ.α.

5. Εάν οδηγείτε, σταματήστε στην άκρη του δρόμου.

 Αποφύγετε τις διασταυρώσεις, τις γραμμές μεταφοράς του ηλεκτρικού ρεύματος και άλλες πηγές κινδύνου. Παραμείνετε μέσα στο όχημα μέχρι να σταματήσει η δόνηση.

6. Εάν βρίσκεστε σε μεγάλα καταστήματα με πολύ κόσμο ή σε δημόσιους χώρους συνάθροισης κοινού, μη σπεύσετε προς τις εξόδους.

Απομακρυνθείτε από ράφια με αντικείμενα που μπορούν να πέσουν.

7. Εάν βρίσκεστε σε αναπηρική καρέκλα, μην προσπαθήσετε να σηκωθείτε.

 Μετακινηθείτε σε σημείο που μπορείτε να προφυλαχθείτε εφόσον αυτό είναι δυνατό, ασφαλίστε τους τροχούς και προστατέψετε το κεφάλι με τα χέρια σας.

8. Εάν βρίσκεστε στην κουζίνα, φύγετε μακριά από το ψυγείο, το φούρνο και τα ντουλάπια που βρίσκονται ψηλά.

9. Εάν είσαστε μέσα σε στάδιο ή θέατρο, παραμείνετε στο κάθισμά σας και προστατέψτε το κεφάλι με τα χέρια σας.

Μην προσπαθήσετε να διαφύγετε προτού σταματήσει η δόνηση. Αποφύγετε να τρέξετε προς τις εξόδους