Νόμπελ Λογοτεχνίας 2011
Στον 80χρονο Σουηδό ποιητή Τούμας Τρανστρέμερ απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2011. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε πάνω από πενήντα γλώσσες, μεταξύ αυτών, και τα ελληνικά.Στην ανακοίνωση της Ακαδημίας αναφέρεται ότι ο ποιητής «μέσω των συνοπτικών και διαφανών εικόνων του μάς δίνει μια ζωντανή πρόσβαση στην πραγματικότητα».
Ο Τρανστρέμερ θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους
ποιητές της Σουηδίας με θέση μοναδική στη σουηδική και τη διεθνή λογοτεχνία.
Με τα ποιήματά του, υποδηλώνει ότι η ποιητική εξέταση της φύσης επιτρέπει να βουτήξουμε στα βάθη της ανθρώπινης ταυτότητας και της πνευματικής της διάστασης.
Τα ποιήματα του είναι γεμάτα μεταφορές και εικόνες. Παρουσιάζουν απλές εικόνες από την καθημερινή ζωή και τη φύση. Το ενδοσκοπικό του ύφος, το οποίο περιγράφεται από το περιοδικό Publishers Weekly ως «μυστικιστικό, πολύπλευρο και θλιμμένο», αντίκειται με την ίδια τη ζωή του ποιητή, ο οποίος είναι δεσμευμένος σε έναν αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο κι όχι μόνο μέσω των ποιημάτων.
Η φήμη του στον αγγλόφωνο κόσμο οφείλει πολλά στη φιλία του με τον Αμερικανό ποιητή Ρόμπερτ Μπλάι, ο οποίος μετέφρασε στα αγγλικά μεγάλο μέρος του έργου του.
Γεννημένος στις 15 Απριλίου του 1931 στη Στοκχόλμη, ο Τράνστρεμερ μεγάλωσε με τη μητέρα του μετά την πρόωρη απώλεια του πατέρα του. Το 1956, αφού έχει πάρει το πτυχίο του στην ψυχολογία, διορίζεται στο Ψυχοτεχνολογικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης, προτού ασχοληθεί το 1960 με ανήλικους παραβάτες σε ειδικό κέντρο.
Την περίοδο των σπουδών του, σε ηλικία 23 ετών, δημοσιεύει την πρώτη του συλλογή με τίτλο «17 ποιήματα», στον μεγαλύτερο σουηδικό εκδοτικό οίκο, Bonniers, με τον οποίο θα συνεχίσει να συνεργάζεται καθ’ όλη τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του.
Για τον εκδότη του, η ποίηση του Τράνστρεμερ είναι «μια διαρκής ανάλυση του αινίγματος της προσωπικής ταυτότητας απέναντι στη λαβυρινθώδη ποικιλομορφία του κόσμου».
Το 1966 τιμάται με το βραβείο Bellman, το οποίο ακολουθούν πολλές άλλες διακρίσεις, μεταξύ των οποίων το βραβείο Petrarque (Γερμανία, 1981) και το Neustadt International Prize (ΗΠΑ, 1990).
Το 1997, η εργατική πόλη Βέστεραας, όπου έζησε τριάντα χρόνια προτού επιστρέψει στη Στοκχόλμη τη δεκαετία του 1990, δημιουργεί το βραβείο Transtremer για να τον τιμήσει.
Το 1990 κι αφού έχει δημοσιεύσει δεκάδες συλλογές, ο ποιητής υφίσταται εγκεφαλικό επεισόδιο, το οποίο του προκαλεί μερική παράλυση και αφασία, καταδικάζοντάς τον να μειώσει σε μεγάλο βαθμό τις δραστηριότητές του.
Το πρώτο έργο που δημοσιεύει μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο, έξι χρόνια αργότερα, είναι η συλλογή υπό τον τίτλο «Πένθιμη Γόνδολα», η οποία πούλησε 30.000 αντίτυπα. Ο αριθμός των αντιτύπων που πωλήθηκαν θεωρείται περισσότερο από τιμητικός για μια ποιητική συλλογή.
Μετά την επιτυχία αυτή, ο Τράνστρεμερ δεν δημοσιεύει τίποτα για οκτώ χρόνια με μόνη εξαίρεση την αλληλογραφία του με τον Μπλάι.
Το πιο πρόσφατο έργο που δημοσίευσε ο ποιητής είναι το 2004 μια συλλογή με 45 χάικου, η οποία κυκλοφόρησε στη Γαλλία υπό τον τίτλο «La grande enigme» (Το μεγάλο αίνιγμα), από τον οίκο Castor Astral.
Έκτοτε η μουσική έχει κερδίσει τον ερασιτέχνη πιανίστα. Παίζει πιάνο καθημερινά, με το αριστερό χέρι, καθώς το δεξί του έχει πληγεί μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο, και περνάει τα πρωινά του ακούγοντας κλασική μουσική, διηγήθηκε φέτος η σύζυγός του σε συνέντευξή της στην σουηδική εφημερίδα Dagens Nyheter.
Ο Τούμας Τράνστρεμερ ζει με τη σύζυγό του Μόνικα, με την οποία έχουν δύο κόρες.
Στα ελληνικά κυκλοφορούν οι συλλογές του: «Τα Ποιήματα» (εκδόσεις Printa) και «Πένθιμη Γόνδολα» (εκδόσεις Νεφέλη).
To ergoxalkidikis.gr θεωρεί δικαίωμα του κάθε αναγνώστη να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, τονίζουμε ρητά ότι αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές, καθώς αυτές εκφράζουν τον εκάστοτε χρήστη, σχολιαστή ή αρθρογράφο.