Μεγάλη Παναγία: Ένα διαχρονικό στολίδι της Χαλκιδικής, όπου η ιστορία συναντά την ομορφιά της φύσης

Η Μεγάλη Παναγιά είναι ένας από τους μεγαλύτερους και σημαντικότερους οικισμούς του Δήμου Αριστοτέλη, γνωστή για το Μεγάλο Προσκύνημα χάρη στο οποίο πολύς κόσμος την επισκέπτεται κάθε χρόνο. Είναι ένα ορεινό παραδοσιακό χωριό εξαιρετικής ομορφιάς στην Κεντρική Χαλκιιδκής, περιτριγυρισμένο από πυκνόφυτους λόφους.

Η απόσταση της Μεγάλης Παναγίας από τη Θεσσαλονίκη ανέρχεται στα 83 χιλιόμετρα, τα οποία μπορεί να διανύσει κανείς (με αυτοκίνητο) μέσα σε περίπου 1 ώρα και 30 λεπτά. Η κοντινή αυτή απόσταση, συνδυαστικά με τη γενικότερη ευκολία οδικής διάσχισης της Χαλκιδικής, καθιστούν την κωμόπολη ιδανική για ημερήσια εκδρομή σε ένα τοπίο με πυκνόφυτους λόφους και κοιλάδες («Χτίκελα», άλλωστε, σημαίνει οροσειρά με 8 κοιλάδες).

Ο οικισμός παλιότερα ονομαζόταν Ρεβενίκια και το σημερινό του όνομα το πήρε επίσημα το 1928. Είναι από τα παλαιότερα της Χαλκιδικής και αναφέρεται συχνά σε βυζαντινά έγγραφα του Αγίου Ορους. Η τρέχουσα ονομασία αναφέρεται στο μικρό παρεκκλήσιο, που χτίστηκε κοντά στο χωριό κατά τον 19ο αιώνα. Το εκκλησάκι αυτό προσέλκυε τόσους πολλούς προσκυνητές, ώστε τελικά, οι προσκυνητές κατέληξαν να αποδώσουν το όνομά του στο χωριό και να το αλλάξουν σε “Μεγάλη Παναγιά”.

Αν και σημαντική για τη Μεγάλη Παναγία, αυτή η ανάδειξη της θρησκευτικής της διάστασης έχει αφήσει παραγκωνισμένο το τοπικό ποτάμι, όπως και το γραφικό γεφύρι του, το οποίο βρίσκεται στη θέση που οι ντόπιοι ξέρουν ως «του Μπιζιργιάννη ο μύλος» –προφανώς λόγω μύλου που λειτουργούσε εκεί, σε παλαιότερα χρόνια. Το γεφύρι δεν πρέπει να συγχέεται με το πιο γνωστό Γεφύρι του Γοματίου, το οποίο είναι παλιότερο (βυζαντινό), δίτοξο και κοντά στο χωριό Γομάτι, περίπου 20 χιλιόμετρα από εδώ.

Στο παρελθόν, βέβαια, η Μεγάλη Παναγία είχε 3 μικρά ποτάμια, πλέον όμως ορατός μόνο ο Κομπλητσός, καθώς τα δύο άλλα έχουν καλυφθεί προκειμένου να δημιουργηθούν δρόμοι για την κωμόπολη. Πηγάζοντας από τα τοπικά βουνά, ο Κομπλητσός τη διαρρέει σε σημαντικό μήκος, δημιουργώντας ένα ιδιαίτερο περιβάλλον γεμάτο πλατάνια, στο οποίο κατοικούν και πολλοί βάτραχοι –ή μπασνιάκια, όπως θα ακούσετε τους ντόπιους να τους αποκαλούν.

Τα υπόλοιπα νερά της περιοχής συνεχίζουν φυσικά να ρέουν άφθονα και κρυστάλλινα στα περίχωρα της Μεγάλης Παναγίας, δημιουργώντας πανέμορφα δάση με φλαμουριές, βελανιδιές, πεύκα, οξιές και καστανιές, όπου μπορεί να δει κανείς σκίουρους, κάστορες, αλλά και ζαρκάδια ή αγριογούρουνα κάποιες φορές. Ένας περίπατος εδώ ή μια ενδελεχής εξερεύνηση των δικών τους μυστικών –που θα αποτελέσει αντικείμενο χωριστών, μελλοντικών άρθρων– αποτελεί μια αναζωογονητική πρόταση για κάθε επισκέπτη. Ιδιαίτερα για όσους φτάσουν εδώ το φθινόπωρο ή την άνοιξη, ώστε να αποφύγουν τις πολλές ζέστες και τα μεγάλα κρύα.

Οι κάτοικοι ειναι απλοί και αυθεντικοί, φιλικοί και φιλόξενοι, κοινωνικοί και ενωμένοι. Ασχολούνται με τις ελιές, την κτηνοτροφία, τα αμπέλια, τον αγροτουρισμό, την υλοτομία. Παλιά είχε καλούς χτίστες που δούλευαν και στο Άγιο Όρος, καθώς και πολλές υφάντρες.

Αξίζει να δείτε:

• Σε απόσταση περίπου 4 χλμ. σε βατό χωματόδρομο υπάρχει ακόμα ένα μοναστήρι -γυναικείο- που ονομάζεται Παναγία-Φοβερά Προστασία. Ο πιο παλιός ναός, πάντως, στη Μεγάλη Παναγιά είναι η λεγόμενη Παναγούδα, η οποία, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, κτίστηκε στα 1007 στο ψηλότερο σημείο του οικισμού.
• Επίσης, ο σημαντικός ναός είναι αυτός του Αγίου Βασιλείου, κτισμένος το 1955.
• Να περπατήσετε στα σοκάκια του χωριού και να θαυμάσετε τα παλιά σπίτια που χρονολογούνται το 19ο αιώνα.

Αξίζει να διαβάσετε:

Αντάμωμα Πίστης και Φύσης στην Αγία Τριάδα Καρντασί – Μεγάλη Παναγία Χαλκιδικής Νεοχώρι: Ένα διαχρονικό χωριό με βαθιές ρίζες Πυργαδίκια Χαλκιδικής: Πανοραμική Ομορφιά από Ψηλά Ολυμπιάδα Χαλκιδικής: Ένας παράδεισος για τους λάτρεις της φύσης και της ιστορίας Κατασκήνωση ΧΑΝΘ Χαλκιδικής-Πρόγραμμα για παιδιά με διαβήτη: Όταν η ευαισθησία συναντά τη δύναμη και την αγάπη Εντυπωσιακές παραλίες της Ουρανούπολης που ξεχωρίζουν για την απίστευτη ομορφιά τους