ΚΩΜΟΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ (Τοπογραφία, σύντομο ιστορικό, αξιοθέατα)
Στην παρουσία μας αυτή καταγράφουμε χωριά και κωμοπόλεις του Δήμου Αριστοτέλη, στην περιοχή των οποίων είναι αφιερωμένο το παρόν τεύχος.
Παρουσιάζονται εδώ, πολύ συνοπτικά, ιστορικά στοιχεία από χωριά που απαρτίζουν τον δήμο Αριστοτέλη.* Σημειώνεται ότι δεν περιλαμβάνονται οι κωμοπόλεις Αρναία, Ιερισσός, Μεγ. Παναγία, ως έδρες τ. Δήμων και τα χωριά Αμμουλιανή, Ουρανούπολη, Ολυμπιάδα, Πυργαδίκια και Στρατονίκη για τα οποία δημοσιεύονται σε άλλες σελίδες ειδικές μονογραφίες
Βαρβάρα
Ένα δάσος με έκταση που ξεπερνά τα 90.000 στρέμμα-τα, μοιάζει να κλείνει στην καταπράσινη, απέραντη αγκαλιά του το τυχερό αυτό χωριό. Το όνομά του είναι Βαρβάρα και το χρωστάει στην πολιούχο Αγία Βαρβάρα προς τιμήν της οποίας κτίστηκε το 1875 η κεντρική εκκλησία, ή -σύμφωνα με τον τοπικό μύθο- σε μια παλιά βασίλισσα της περιοχής.
Ακροβατώντας στα 550 μ. ύψος, ανάμεσα στα υψώματα Δρεβενίκο και Σουγκλιάνι, ο οικισμός έχει ζωντανές γειτονιές με στενά καλντερίμια, άφθονα νερά, βρύσες. Προσφέρει εξαιρετική θέα πέρα από τον Στρυμονικό και τη Βόλβη. Ο τόπος αυτός φαίνεται να κατοικείται από τον 14 μ.Χ. αιώνα.
Σε έγγραφο του ιεροδίκη Σιδηροκαυσίων βρέθηκαν τα πρώτα στοιχεία, ενώ τούρκικο φιρμάνι του 1762 πε-ριλαμβάνει στην ομοσπονδία των Μαντεμοχωρίων και το χωριό Βαρβάρα. Το 1821, ακολουθώντας την κοινή μοίρα των Χαλκιδικιώτικων χωριών, πυρπολήθηκε από τους Τούρκους. Συμμετείχε ενεργά στον Μακεδονικό Αγώνα με επικεφαλής τον Βαρβαριώτη οπλαρχηγό Αθανάσιο Μινόπουλο.
Σήμερα η Βαρβάρα έχει περισσότερους από 545 κατοίκους, οι οποίοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία και την υλοτομία. Ο τοπικός γυναικείος συνεταιρισμός παράγει νόστιμα γλυκά του κουταλιού και τραχανά.
Το χωριό πανηγυρίζει στις 4 Δεκεμβρίου στη γιορτή της Αγίας Βαρβάρας, μέσα στο ασύγκριτο ορεινό χειμωνιάτικο τοπίο. Μεγάλο πανηγύρι γίνεται του Αγίου Γεωργίου (δεύτερη ημέρα του Πάσχα) και διαρκεί 3 ημέρες.
Η Βαρβάρα απέχει 20 χιλιόμετρα από την Αρναία, προς τα βορειοανατολικά. Έχει γίνει γνωστή στην περιοχή και για τους δύο καταρράκτες της που βρίσκονται μέσα στο δάσος του χωριού, προς τη μεριά της Ολυμπιάδας.
Γομάτι
Επάνω στον κεντρικό οδικό άξονα που ενώνει την Αρναία με την Ιερισσό και σε απόσταση 20 χλμ. από τη Μεγάλη Παναγιά βρίσκεται το Γομάτι, ένας όμορφος οικισμός που αξίζει την προσοχή σας. Από εδώ έχετε την ευκαιρία να προσεγγίσετε υπέροχες παραλίες όπως το Δεβελίκι, το Καστρί, τον Πύργο, τη Χιλιαδού, αλλά και πολλές κρυφές κοντά στο ακρωτήριο Αρκούδα, όπως το Πεταλίδι. Ο πληθυσμός του χωριού είναι 523 κάτοικοι στην απογραφή 2011.
Σ’ αυτή την περιοχή, σύμφωνα με την αρχαιολόγο Ιουλία Βοκοτοπούλου, τοποθετείται η αρχαία πόλη Άσσηρα των Χαλκιδέων. Σύμφωνα με γραπτές πηγές, έως τον 9ο αιώνα το Γομάτι, ή «χώρα του Γομάτου» αποτελούσε μέρος του Αγίου Όρους και ήταν η «Καθέδρα των Γερόντων» του Αγίου Όρους, με τη μονή της Παναγίας του Γομάτου. Μεγάλο τμήμα του ανήκε στα μοναστήρια Μεγίστης Λαύρας, Ιβήρων, Διονυσίου και Ξηροποτάμου.
Σύμφωνα με μία εκδοχή, ο στρατηγός της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας Γόρματος (ή Γόματος), είχε στη δικαιοδοσία του περιοχή της Λήμνου, όπου υπήρχε το χωριό με το όνομα «Γομάτου» και αργότερα «Γομάτι», Λόγω των πειρατικών επιδρομών αρκετοί από τους κατοίκους έφυγαν από τη Λήμνο για να γλιτώσουν. Κάποιοι από αυτούς κατέφυγαν στη Λέσβο, ενώ άλλοι στη βόρεια Χαλκιδική, όπου σε μία δασώδη και δυσπρόσιτη, αλλά ασφαλή από τους πειρατές, περιοχή στην πλαγιά του Κάκαβου έκτισαν το Γομάτι ή «χώρα του Γόματου», ερείπια του οποίου διασώζονται ως τις μέρες μας, βρίσκεται σε απόσταση 4 χλμ. από τον σημερινό οικισμό. Το προστάτευαν τρεις πύργοι: του Ορφανού, του Κουνούπη και της Δεβέλικίας.
Το χωριό Γομάτου συνυπήρχε με τη μονή της Θεοτόκου του Γομάτου πριν από το 942. Στα ύστερα βυζαντινά χρόνια το χωριό Γομάτου ήταν ένα από τα μεγαλύτερα του Θέματος της Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με τη μελέτη της καθηγήτριας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, Αγγελικής Λαΐου. Το 1.400 μ.Χ η μονή Γομάτου έγινε μετόχι της Μεγίστης Λαύρας. Σήμερα διασώζονται μόνο τα ερείπια του πύργου του Ορφανού. Εντός αυτού κτίστηκε η εκκλησία του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη. Η καταστροφή του παλιού χωριού από τον σεισμό του 1932 ήταν η αιτία για τη μεταφορά του στη σημερινή τοποθεσία, μετόχι της μονής Μεγίστης Λαύρας που απαλλοτριώθηκε από το κράτος.
Από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι σήμερα τα βασικά προϊόντα της αγροτικής οικονομίας του Γοματίου είναι τα σιτηρά, το λάδι, το κρασί, το μέλι και το τσίπουρο. Μεγάλο μέρος του ανδρικού πληθυσμού εργάζεται στα μεταλλεία Σιδηροκαυσίων-Μαντεμοχωρίων από την εποχή της Τουρκοκρατίας μέχρι σήμερα. Η μεγαλύτερη γιορτή-πανηγύρι στο Γομάτι γίνεται στις 15 Αυγούστου, στον κεντρικό ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου.
Νέα Ρόδα
Πολλοί χαρακτηρίζουν τα Νέα Ρόδα ως τον μεγαλύτερο οικισμό των προσφύγων που έφτασαν στη βόρεια Χαλκιδική μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Το όνομά του δηλώνει και την καταγωγή των κατοίκων: τα Ρόδα της Προποντίδας. Περίπου 40 οικογένειες αποφάσισαν να εγκατασταθούν, μετά από πολλές περιπλανήσεις, στην θέση «Πρόβλακας» (που σημαίνει πριν από το αυλάκι, δηλαδή πριν από τη Διώρυγα του Ξέρξη) το καλοκαίρι του 1923. Σήμερα στο χωριό κατοικούν 1179 κάτοικοι.

Τα πρώτα εκείνα χρόνια στο στενότερο σημείο της χερσονήσου του Αθωνα οι κάτοικοι των Νέων Ρόδων ασχολήθηκαν κυρίως με τη γεωργία και την αλιεία. Στις μέρες μας χάρη στις υπέροχες παραλίες η περιοχή έχει αναπτυχθεί τουριστικά. Πάνω από 1.200 άνθρωποι μένουν εδώ όλο το χρόνο και, όπως είναι φυσικό, γίνονται πολύ περισσότεροι τους καλοκαιρινούς μήνες. Η μικρή απόσταση από την την Ιερισσό (6 χλμ.) βοηθά στην ταχύτερη ανάπτυξη της περιοχής και οι τουριστικές υπο-δομές είναι άρτιες.
Μέχρι το 1912 ζούσαν ευτυχισμένοι, στα Ρόδα της Προποντίδας. Τότε ήρθαν στα πράγματα οι νεότουρκοι. Σε όλα τα ελληνικά Μικρασιατικά χωριά επικράτησε ο φόβος της σφαγής και της εξορίας, με τη γνωστή κατάληξη εκείνον τον μαύρο Αύγουστο του 1922. Οι Ρο-διάτες έφυγαν άρον-άρον με δύο καΐκια για Μυτιλήνη, ενώ οι περισσότεροι πέρασαν στο διπλανό νησί Αλώνη και μετά στο νησί του Μαρμαρά, από όπου μετά από 20 μέρες τους παρέλαβε το πλοίο «Προποντίς» για να τους αποβιβάσει στο Καραμπουρνάκι Θεσσαλονίκης και να καταλήξουν στην Αγία Βαρβάρα της Τούμπας, απ’ όπου οι περισσότεροι διασκορπίστηκαν σε μικρές ομάδες.
Η ομάδα της Μυτιλήνης έφτασε το 1923 για διερεύνηση στην περιοχή. Τελικά επέλεξε τη θέση «Πρόβλακας». Ευνόητα ονόμασε το νέο χωριό Νέα Ρόδα. Το χωριό άρχισε να προσελκύει περισσότερους πρόσφυγες. Ένας σημαντικός αριθμός έφθασε με ιδιόκτητα καΐκια από τα Σκοπιά (αλλιώς Σκουπιά, ή η Σκοπιά), που ήταν στο νησί Αλώνη, απέναντι και πολύ κοντά στα Ρόδα.
Οι κάτοικοι ήταν κυρίως θαλασσινοί και έμποροι. Ως ευσεβείς, το πρώτο που πήραν μαζί τους ήταν η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που σήμερα είναι η προστάτιδα και το καύχημα των Νέων Ρόδων. Μια μεγάλη ομάδα Καππαδοκών έφθασε το 1926 στα Νέα Ρόδα και ο οικισμός πήρε την οριστική του μορφή. Το Ανταβάλ (η Ανταβαλίς, ή Αντίβαλον) της περιφέρειας Νίγδης στην Καππαδοκία ήταν η Πατρίδα της ομάδας αυτής.
Νεοχώρι
Από μακριά το Νεοχώρι μοιάζει να πολιορκείται από την πυκνή βλάστηση! Μεγάλες δασικές εκτάσεις με και στανιές, οξυές και βελανιδιές δημιουργούν ένα μοναδικό σκηνικό, ενώ ο κεντρικός ασφαλτόδρομος στριφογυρίζει διατρέχοντας τον οικισμό από τη μια άκρη ως την άλλη. Ιδρύθηκε στα 1.500 περίπου και αναφέρεται ως ένα από τα Μαντεμοχώρια. Το όνομά του παραμένει ίδιο εδώ και αιώνες. Οι Τούρκοι το έλεγαν «Γενίκιοϊ» (Νέο Χωριό) και οι Σλάβοι «Νοβοσέλο» (επίσης Νέο Χωριό). Μέρος των κατοίκων του χωριού έλκει την καταγωγή του από περιοχές κοντά στο Βόλο και την Κατερίνη.

Το παλαιότερο στοιχείο για την ύπαρξη του Νεοχωρίου παραμένει ένα συμφωνητικό αγοραπωλησίας του 1640 που φυλάσσεται στη μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους. Το Νεοχώρι έλαβε ενεργό μέρος στην επανάσταση το του 1821 υπό τον Εμμ. Παππά και τον Τ. Καρατάσο. Η μεγαλύτερη και σημαντικότερη εκκλησία είναι του Αγίου Γεωργίου που δεσπόζει στο λόφο και διαθέτει «φιάλη» και εξωτερική εξέδρα για τις μεγάλες θρησκευτικές εκδηλώσεις. Το πιο γνωστό πανηγύρι οργανώνεται στη γιορτή του Προφήτη Ηλία. Στο ίδιο ακριβώς σημείο υπήρχε παλαιός ναός του Αϊ-Λιά.
Μεγάλη γιορτή οργανώνεται και του Αγίου Αθανασίου από το 1820 μέχρι σήμερα!
Οι 753 μόνιμοι κάτοικοι του Νεοχωρίου ασχολούνται με την υλοτομία, την κτηνοτροφία, τη γεωργία, ενώ αρκετοί εργάζονται στα μεταλλεία, Αξίζει να αναφέρουμε την πολύ επιτυχημένη καλλιέργεια των κόκκινων φασολιών (μπαρμπουνοφάσουλα) στην περιοχή.
Παλαιοχώρι
Βρίσκεται ανάμεσα στην Αρναία και το Νεοχώρι. Είναι ένα από τα ομορφότερα χωριά του Δήμου Αριστοτέλη και σημαντικός συγκοινωννιακός κόμβος. Οι οικιστικός ιστός διατηρεί ακόμα τα παραδοσιακά χαρακτηριστικά του και απλώνεται γύρω από την πλατεία με τον αιωνόβιο πλάτανο, ενώ καταστήματα και καφενεία τριγύρω συνθέτουν την εικόνα του κέντρου ενός ζωντανού χωριού.

Κτισμένο στα 550 μ. και με τους κατοίκους να ξε περνούν τους 1500, το Παλαιοχώρι αναζητά τις ρίζες του στο βάθος των αιώνων. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το κάστρο Νέπωσι, ενώ κατά καιρούς έχουν εντοπιστεί νομίσματα, αγγεία, όστρακα και έχουν βρεθεί ερείπια από οχυρώσεις και τάφοι στην ευρύτερη περιοχή.
Η ακριβής χρονολογία της ίδρυσης του Παλαιοχωρίου δεν είναι γνωστή. Στο κάστρο Νέπωσι βρέθηκε μια πλάκα που δηλώνει ότι ο οικισμός υπήρχε πριν από περί που 1000 χρόνια. Σύμφωνα, μάλιστα, με κάποιες ενδείξεις, το Γ Παλαιοχώρι ήταν μία από τις 32 πόλεις της Όλυν το 348 π.Χ. από θιακής Ομοσπονδίας 1 που καταστράφηκε το 3 τον Φίλιππο Β΄. Μνημονεύεται και το ξακουστό «Καστέλι». Εικάζεται ότι πρόκειται για το μεγαλύτερο κάστρο στη Χαλκιδική το οποίο θα πρέπει να καταστράφηκε, για πρώτη φορά από τους Ούννους το 540 μ.Χ. Τη θέση του, ύστερα από δύο αιώνες, πήρε «ένα μεγάλο χωριό»,
Στο Παλαιοχώρι ιδιαίτερης ιστορικής και θρησκευτικής σημασίας είναι ο ναός των Παμμεγίστων Ταξιαρχών με τις υπέροχες τοιχογραφίες και το άγαλμα του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ. Γ΄ του Μεγαλοπρεπους στον προαύλιο χώρο. Εκεί υπάρχει και η, κατά την παράδοση, θαυματουργή εικόνα του Ταξιάρχη Μιχαήλ (16ος αι., κρητικομακεδονική τέχνη) και η εικόνα της Παναγίας της Γοργοεπηκόου (μοναδικό πιστό αντίγραφο της θαυματουργής εικόνας που υπάρχει εντοιχισμένη στη μονή Δοχειαρίου του Αγίου Όρους).
Ακολουθώντας το δρόμο που οδηγεί προς τη Μεγάλη Παναγιά, θα βρείτε αριστερά σας ένα από τα ομορφότερα μοναστικά αρχονταρίκια. Αυτό της Παναγίας “χαράς των θλιβομένων”, στο προαύλιο του οποίου βρίσκεται ο ναός του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη. Ο ναός πανηγυρίζει στις 5 Ιουλίου.
Σύμφωνα με τον λογοτέχνη και ερευνητή Γιάννη Αναπλιώτη, στο Παλαιοχώρι έζησε από τα 22 έως τα 44 χρόνια του ο ήρωας του έργου του Νίκου Καζαντζάκη, Αλέξης Ζορμπάς. Θα πρέπει, επίσης, να αναφέρουμε τη διαρκή ενασχόληση των γυναικών του Παλαιοχωρίου με τα υφαντά, η τεχνοτροπία των οποίων μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, καθώς και την προσπάθεια διατήρησης του τοπικού γλωσσικού ιδιώματος με σημαντικές επιρροές από την εποχή της Τουρκοκρατίας, αλλά και πολλές ρίζες από την αρχαία ελληνική και τη λατινική γλώσσα.
Στάγειρα
Τα Στάγειρα βρίσκονται κτισμένα στους πρόποδες του Στρατονικού όρους (Στρεμπενίκος), με υψόμετρο περίπου 500 μ. Το χωριό είναι επάνω στον κεντρικό οδικό άξονα Θεσσαλονίκης-Ουρανούπολης, έχει περίπου 350 κατοίκους, και απέχει μόλις 8 χλμ. από τη θάλασσα. Το παλιό όνομά του ήταν Καζαντζή Μαχαλάς και ανήκε – στο κοινό των Μαντεμοχωρίων. Οι κάτοικοι εργάζονταν στα γειτονικά μεταλλεία κατά τους βυζαντινούς – χρόνους κι αυτό συνεχίστηκε κατά την Τουρκοκρατία.
Από τα Στάγειρα καταγόταν ο Διδάσκαλος του Γέννους Αθανάσιος Σταγειρίτης (1780 – 1840), μεγάλος – πολέμιος του Αδαμάντιου Κοραή, και ο Δημήτριος Σαταγειρίτης, αγωνιστής της επανάστασης του 1821 και 5 πληρεξούσιος Μακεδονίας στην Γ’ Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο και στην Δ΄ στο Άργος. Ο αγωνιστής του 1821, Ελευθέριος Μιχαήλ, καταγόταν από τον εγκαταλελειμμένο σήμερα, γειτονικό οικισμό ΧωροΎδα. Να σημειώσουμε ότι ο μεγάλος Ελληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης γεννήθηκε στα Αρχαία Στάγειρα, περί που 8 χλμ. βορειοδυτικά, ιστορική συνέχεια των οποίων θεωρείται ο σημ 1ο σημερινός ις οικισμός
Στην είσοδο του χωριού θα δείτε το άλσος του Αριστοτέλη και αριστερά το λόφο του Αγίου Δημητρίου αν με το συγκρότημα των Σιδηροκαυσίων που κτίστηκε στην πρώιμη τουρκοκρατία. Τα Σιδηροκαυσια έδρα του μεταλλείου και σημαντικό διοικητικό κέντρο της περιοχής, με δικό του νομισματοκοπείο. Υπάρχουν και άλλα ενδιαφέροντα μνημεία όπως πύργοι, δημόσια λουτρά και το κονάκι του Μαδέμ Αγά, από την εποχή των Σιδηροκαυσίων.
Μπαίνοντας στα Στάγειρα θα σας τραβήξει την προσοχή ο ναός της Γέννησης της Θεοτόκου, μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας, που κτίστηκε το 1814 με την βοήθεια της μονής Χελανδαρίου του Αγίου Όρους και είναι ένας από τους ελάχιστους στην Ελλάδα σε σταυ-ροειδή ρυθμό. Αξίζει να τον δείτε και εσωτερικά γι’ αυτό ζητήστε από τον ιερέα να σας ανοίξει.
Ρωτήστε για την Παναγούδα, την παλιά εκκλησία στο επάνω μέρος του χωριού που έχει κτιστεί το 1903 μέσα σε βράχο, την επονομαζόμενη και Σπηλιώτισσα. Στο χώρο αυτό γίνεται το μεγάλο πανηγύρι του χωριού στις 8 Σεπτεμβρίου. Δίπλα της υπάρχει ένας από τους πύργους της εποχής των Σιδηροκαυσίων και στη συν νοικία κοντά της πολλά σπίτια είναι κτισμένα πάνω σε παλαιότερα του 15ου και 16ου αιώνα.
Στανός
Ο Στανός που απέχει 8 χλμ. από την Αρναία, προς τα νότια, είναι ένα ξεχωριστό χωριό. Χαρακτηρίζεται από την περιποιημένη όψη του, το εξαιρετικό κλίμα (υψόμετρο 520 μ.), την υπέροχη φύση που το περιβάλλει, τον μεγάλο κάμπο στα δυτικά του και… τις χαρούμενες φωνές των παιδιών! Ρωτώντας ο επισκέπτης μαθαίνει ότι βρίσκεται στο δεύτερο χωριό της Ελλάδας με τις περισσότερες πολύτεκνες οικογένειες και αριθμεί σήμερα 927 κατοίκους και κοιτώντας τις ταμπέλες στον κεντρικό δρόμο καταλαβαίνει ότι οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με οικοδομικές εργασίες. Ως άριστοι μάστορες δεν θα μπορούσαν να αφήσουν απεριποίητα τα σπιτικά τους!
Σύμφωνα με τις τοπικές ιστορικές πηγές και προφορικές μαρτυρίες, όσον αφορά την ονομασία του Στανού υπάρχουν πολλές εκδοχές. Μια είναι ότι πήρε το όνομά του από κάποιο στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον Στανό, ο οποίος πέρασε από το χωριό. Άλλη εκδοχή είναι ότι το όνομά του οφείλεται στο λατινικό επίθετο «Stanus-a-um» που σημαίνει περιοχή που συγκρατεί το νερό για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η τρίτη εκδοχή αφορά στην ονομασία κάποιου μετάλλου που υπήρχε σ’ ένα παλιό μεταλλείο στην τοποθεσία «Χάλκωμα». Σύμφωνα με την τέταρτη εκδοχή, πήρε το όνομα του από τις στάνες των ζώων που διατηρούσαν σχεδόν όλες οι οικογένειες πλάι στις κατοικίες τους. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας ο Στανός ήταν ενσωματωμένος στην κοινότητα της Αρναίας. Το 1922 έγινε ξεχωριστή κοινότητα.
Ακόμα μια ιδιαιτερότητα του Στανού είναι η τοπική πολιούχος Αγία Χάιδω, η μνήμη της οποίας γιορτάζεται κάθε χρόνο την 1η Σεπτεμβρίου. Είναι νεομάρτυρας που γεννήθηκε και έζησε εδώ στα χρόνια της τουρκοκρατίας Η εκκλησία της κτίστηκε τα τελευταία χρόνια προς τιμήν της, με πρωτοβουλία του εφημέριου Χαλκιά Νικολάου και τη συνδρομή των Στανιωτών,
Στρατώνι
«Οι κάβες της Γερακινής και το Στρατώνι…»
Ν. Καββαδίας, Φάτα Μοργκάνα
Το Στρατώνι είναι ένα παραθαλάσσιο χωριό κτισμένο στο μυχό του κόλπου της Ιερισσού, με περισσότερους από 1.200 κατοίκους (σύμφωνα με την απογραφή του 2011). Η ίδρυσή του ως οικισμού τοποθετείται στα τέλη του 19ου αιώνα και έχει άμεση σχέση με τη μεταλλευτική δραστηριότητα στην περιοχή. Τα πλούσια κοιτάσμα α τα μεικτών θειούχων μεταλλευμάτων, γνωστά ήδη από – την αρχαιότητα και τους βυζαντινούς χρόνους, αποτέλεσαν τη βασική πλουτοπαραγωγική πηγή του χωριού, • Από τότε άρχισαν να συγκεντρώνονται στο Στρατώνι = άνθρωποι από τις γύρω περιοχές, και από άλλα μέρη – της Ελλάδας, για να δουλέψουν στα μεταλλεία. Ο πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά λόγω των προσφύγων που κατέφυγαν εδώ μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Το 1922 ήρθαν από την Μπάλια της Μικράς Ασίας οικογένειες προσφύγων, όπου και εκεί υπήρχαν μεταλλεία. Το 1932 το χωριό υπέστη εκτεταμένες καταστροφές από -το σεισμό που είχε επίκεντρο τον κόλπο της Ιερισσού. Στα αμέσως επόμενα χρόνια ανοικοδομήθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου.
Η περιοχή κατοικούνταν από τα αρχαιότατα χρόνια και η μεταλλευτική δραστηριότητα στο Στρατώνι και στα γύρω χωριά ανάγεται στο 600 π.Χ., περίπου. Οι ανασκαφές του 1962 έδειξαν ότι το Στρατώνι κτίστηκε στη θέση της αρχαίας Στρατονίκης. Αυτή την πόλη αναφέρει και ο Πτολεμαίος Κλαύδιος, αλλά την τοποθετεί -λανθασμένα- στο Σιγγιτικό κόλπο.
ΠΗΓΗ: Ιστοσελίδα Δήμου Αριστοτέλη
Σημείωση Διοικητικού Συμβουλίου:
Η σπάνια αποικία Ιππόκαμπων στο Στρατώνι
Πριν από 12 χρόνια μια παρέα καταδυτών εντόπισε πλήθος ιππόκαμπων σε μια συγκεκριμένη μικρή θαλάσσια περιοχή, στο Στρατώνι Χαλκιδικής. Από τότε όσες φορές και αν καταδύθηκαν οι δύτες στο σημείο, οι μικροσκοπικοί αυτοί, ιδιαίτεροι θαλάσσιοι “δράκοι” ήταν εκεί, μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής. Το γεγονός ότι ο πληθυσμός των ιππόκαμπων του Στρατωνίου παραμένει σε μόνιμη βάση στη συγκεκριμένη θαλάσσια ζώνη, αποτελεί σύμφωνα με επιστήμονες, σπάνιο και μόνα-δικό φαινόμενο, όχι μόνο για την Ελλάδα αλλά και σε διεθνές επίπεδο,
Σημειώνουμε επίσης ότι στο Στρατώνι εκτός των Πολιτιστικών συλλόγων που λειτουργούν με σημαντική δραστηριότητα όλο το χρόνο υπάρχει και Ναυτικός Αθλητικός Όμιλος. Πρόκειται δε να ιδρυθεί και Ιστιοπλοϊκός Όμιλος.
*Ο Δήμος Αριστοτέλη, προέκυψε, σύμφωνα με το νόμο Καλλικράτης, από τη συνένωση τριών καποδιστριακών Δήμων : 1)
Του Δήμου Αρναίας, 2) του Δήμου Μεγ. Παναγίας και 3) του Δήμου Σταγείρων-Ακάνθου. ΄Εδρα του νέου Δήμου Αριστοτέλη
είναι η Ιερισσός, με δήμαρχο σήμερα τον κ. Στέλιο Βαλλιάνο.
ΠΑΓΧΑΛΚΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ, Τεύχος 46ο
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ – ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ – ΜΑΡΤΙΟΣ 2021

To ergoxalkidikis.gr θεωρεί δικαίωμα του κάθε αναγνώστη να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, τονίζουμε ρητά ότι αυτό δε σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές, καθώς αυτές εκφράζουν τον εκάστοτε χρήστη, σχολιαστή ή αρθρογράφο.







